Ik ben momenteel bezig met Les 24 van Een cursus in wonderen: “Ik zie niet wat mijn hoogste belang is” (WdI.24), waarin Jezus ons vraagt alles op te noemen wat we willen dat er in elke situatie gebeurt. En hij zegt dat sommige van de doelen die we in elk afzonderlijk geval hebben tegenstrijdig kunnen zijn. Ik heb mijn les gedaan en bij elk onderwerp leken mijn doelen eenduidig te zijn. Ik weet wel dat Jezus het bij het rechte eind heeft en dat trek ik niet in twijfel, maar ik wil deze les beter begrijpen, in het bijzonder wanneer er wordt gezegd dat onze doelen niet eenduidig zijn.
Antwoord: Ten eerste: wij zien niet wat ons hoogste belang is, omdat we dat deel van onze denkgeest dat dat wel weet en dat de herinnering van onze ware Identiteit bevat, afgesplitst hebben. Onze doelen hebben dan ook bijna altijd te maken met het in stand houden en verbeteren van ons leven in de wereld, omdat het fundamentele doel van het ego zelfbehoud is. De meesten van ons denken dat dat ons hoogste belang is. Nu kun je zeggen dat dit een eenduidig doel is, maar conflict zal onherroepelijk de kop opsteken omdat lichamen naar hun aard beperkt zijn en steeds veranderen. Onze behoeften veranderen steeds – ik heb vandaag misschien iets van jou nodig, maar morgen of volgende week niet. Wat ik van jou wil, is misschien strijdig met jouw behoeften en doelen, of met die van iemand anders. Vandaag kan ik behoefte hebben om mijn schuld te verlichten door jou te vergeven, op een andere dag is het misschien mijn behoefte om mijn schuld te verlichten door jou aan te vallen (projectie).
Jezus komt later in het Werkboek op dit thema terug en bespreekt het in de context van de functies die we in de wereld denken te hebben: onze “zelfgemaakte rollen”. Deze zijn tegengesteld aan onze enige functie: het aanvaarden van de Verzoening voor onszelf door middel van het beoefenen van vergeving. “We zullen de functie aanvaarden die God ons gegeven heeft [vergeving], want alle illusies berusten op de eigenaardige overtuiging dat we voor onszelf een andere kunnen maken. Onze eigengemaakte rollen zijn wisselend en lijken te variëren van rouwdrager tot de extatische gelukzaligheid van liefde en liefhebben. We kunnen lachen of huilen, en de dag begroeten met open armen of met tranen. Ons diepste wezen schijnt te veranderen wanneer we duizend stemmingswisselingen ervaren en onze emoties ons hoog verheffen, of ons in wanhoop neersmakken op de grond. … De beelden die je maakt laten alleen tegenstrijdige doelen ontstaan die vergankelijk en vaag, onzeker en meerduidig zijn. Wie zou standvastig in zijn pogingen kunnen zijn, en zijn energie en geconcentreerde volharding op zulke doelen kunnen richten? De functies die de wereld hoogacht, zijn zo onzeker dat ze op hun zekerst minstens tien keer per uur veranderen” (WdI.186.8:2-5; 10:2-4).
In de oefening van Les 24 vraagt Jezus ons aan onopgeloste situaties te denken waarover we bezorgd zijn en om de door ons gewenste uitkomst in deze situaties bloot te leggen. Vervolgens in te zien dat er verscheidene doelen besloten liggen in de door ons gewenste uitkomst, en “dat deze doelen op verschillende niveaus liggen en vaak met elkaar in conflict zijn” (WdI.24.4:3). Laten we ter illustratie de volgende onopgeloste situaties nemen: 1) ik zoek naar werk; 2) Mijn zoon heeft problemen op school; 3) Ik heb ruzie met de aannemer over mijn huis.
De verschillende doelen en tegenstrijdigheden kunnen de volgende zijn: 1) Ik wil werk zodat ik kan eten. Maar op een ander niveau wil ik geen werk zodat ik het gevoel kan blijven houden dat ik onrechtvaardig behandeld ben. 2) Ik wil niet dat mijn zoon het zo moeilijk heeft, maar op een ander niveau is het een voldoening voor het ego dat hij als slachtoffer kan worden gezien. Er kunnen ook autoriteitsproblemen zijn: het zou voor mij een ernstige bedreiging zijn als mijn zoon het op school beter deed dan ik – mijn eigenwaarde zou minder worden. 3) Autoriteitsproblemen laaien gewoonlijk op bij meningsverschillen met aannemers of iemand anders die je inhuurt. Je wilt dat je huis er mooi uitziet en geen gebreken vertoont, zodat je comfortabel kunt wonen en anderen positief over je denken, maar het moet wel op jouw manier gebeuren; je houdt geen rekening met iemand die je hindert bij het bereiken van wat jij wilt. Alles moet op jouw voorwaarden gebeuren. Bovendien vindt jouw ego het heerlijk dat de aannemer slecht werk heeft geleverd – alweer een dader, alweer een onschuldig slachtoffer!
Wat Jezus ons helpt inzien is, dat als we vergeving aannemen als ons enige doel, dan wordt elk aspect van onze dag – in feite, ons hele leven – eenduidig. Conflicten lossen geleidelijk op en ons dagelijks leven wordt kalmer en vredevoller.
